ماده 6 توافق‌نامه پاریس، کانون توجه کنفرانس بُن[1] تغییرات اقلیمی سازمان ملل متحد[2] بود. اما ماده 6 این توافق‌نامه چیست و چرا توسعه اقدامات اقلیمی مهم است؟

آرزوی روزافزون مهار گاز گلخانه‌‌ای (GHG) مرکز کنفرانس ژوئن تغییر اقلیم سازمان ملل در شهر بُن، آلمان بود.

تحت توافق‌نامه پاریس، 194 عضو کنسوانسیون چارچوب تغییر اقلیم سازمان ملل متحد (UNFCCC) متعهد شدند که مسیر جهان را به سمت توسعه پایدار و «نگاه‌داشتن افزایش متوسط دمای جهانی در سطح 2 درجه سانتیگراد بالاتر از دمای پیش از دوره صنعتی‌شدن و تلاش برای محدودکردن افزایش دما به 5/1 درجه سانتیگراد بیش از دمای پیش از دوره صنعتی» تغییر دهند.

تمام کشورهای شرکت‌کننده باید به منظور دستیابی به این هدف یعنی سهم ملی تعیین‌شده (NDGs) را به عنوان اهداف ملی کاهش انتشار GHG تعیین نمایند. بازنگری بعدی NDCs در سال 2020 انجام خواهد شد و ضروری خواهد بود که کشورها انگیزه خود را برای دستیابی به اهداف توافق‌نامه پاریس افزایش دهند. این اقدامات با آگاهی به این که ریسک‌ها و اثرات تغییر اقلیم را به شکل معناداری کاهش می‌دهد، انجام خواهد شد.

یکی از اصول این انگیزه روز افزون در اجرای ماده 6 توافق‌نامه پاریس قرار می‌گیرد. در حالی که درتوافق‌نامه‌ COP24 که در دسامبر گذشته (برابر با آذر- دی)، کشورهای مشارکت‌کننده به توافق درباره اجرای توافق‌نامه پاریس- به اصطلاح آیین‌نامه پاریس[3]- دست یافتند، اما موفق نشدند که به توافقی درباره اجرای ماده 6 دست یابند. به همین دلیل ماده 6 توافق‌نامه پاریس، مرکز توجه کنفرانس تغییر اقلیم سازمان ملل متحد در شهر بن بود که به عنوان اولین جلسه رسمی دولت‌ها برای پیشبرد مذاکرات موارد برجسته آیین‌نامه پاریس نام‌گذاری شد.

اتاق بازرگانی بین‌المللی (ICC) به عنوان مرکز اصلی تجارت و صنعت در UNFCCC به نمایندگی کسب و کار جهانی در این کنفرانس شرکت داشت.

ماده 6 توافق‌نامه پاریس و قیمت‌گذاری کربن

ماده 6 توافق‌نامه پاریس، ترویج رویکردهای منسجم، جامع و متعادل را هدف خود قرار می‌دهد که این رویکردها به دولت‌ها در اجرای اهداف NDCs آن‌ها از طریق همکاری بین‌المللی و داوطلبانه یاری خواهد رساند. این روش همکاری، اگر به درستی طراحی شود، باید دستیابی به اهداف کاهش انتشار و افزایش انگیزه را تسهیل نماید. همچنین ماده 6، به طور خاص می‌تواند بنیان سیاستی را برای سیستم مبادله انتشار راه‌اندازی کند که می‌تواند منجر به قیمت‌گذاری جهانی کربن شود.

کشورها با انتشار کم‌تر آلودگی تحت این مکانیسم اجازه خواهند یافت که با سقف کلی انتشار گازهای گلخانه (GHG)  ظرفیت انتشار بیش‌تر خود را به آلوده‌کننده‌های بزرگ‌تر به فروش برسانند تا از این طریق، از کاهش خالص خود اطمینان یابند. عرضه و تقاضای سهم انتشار منجر به تعیین قیمت جهانی کربن خواهد شد که آثار خارجی منفی انتشار GHG را به آلوده‌کننده‌ها مرتبط خواهد کرد. به بیان دیگر، دولت‌هایی که انتشار آن‌ها از میزان NDCs خود تجاوز می‌نمایند، با پرداخت قیمتی برای کربن، هزینه‌های گرم‌شدن جهانی را متحمل خواهند شد.

انتشارات GHG از طریق این رویکرد منعطف متحمل کاهشی جدی خواهد شد که این کاهش با تکنولوژی‌های پاک‌تر و ابتکاری و گذار به سمت اقتصاد کم‌کربن دو برابر خواهد شد.

اجرای موفق ماده 6، علاوه بر محرک‌بودن قیمت‌گذاری کربن می‌تواند کانال‌های جدید برای تأمین مالی اقلیم ایجاد کند و منجر به انتقال تکنولوژی و ایجاد ظرفیت شود.

دیدگاه‌های تجاری و توصیه‌هایی برای اجرای ماده 6 توافق‌نامهنامه پاریس

ICC طی تلاش خود برای اقدام درباره تجارت اقلیم برای همه، از طرف 45 میلیون کارآفرین در بیش از صد کشور، اعضای خود را موظف می‌کند که به نتیجه‌ای درباره اجرای موثر و شفاف ماده 6، در مذاکرات اقلیمی COP25 در دسامبر 2019 (برابر با آذر-دی) دست یابند. این به دستیابی به اهداف اقلیمی بلندپروازانه ما کمک خواهد کرد و آینده‌ای کم‌کربن پایدار و فراگیر را تضمین خواهد کرد.

مترجم: ف. عسکری